Od XIX wieku
kauczuk zajmuje ważne miejsce w nowoczesnym
świecie. Zawdzięcza je swym unikatowym
właściwościom. Kauczuk wyróżnia się wyjątkową
elastycznością i mechaniczną wytrzymałością,
jest wodoodporny i nie przewodzi prądu.
Jest to produkt organiczny należący do
rodziny polimerów, utworzony z węgla i
wodoru. Surowiec ten znany jest od XV
w., kiedy to Aztecy i Majowie zbierali
go z drzew zwanych hevea brasiliensis
i używali w codziennym życiu, m.in. do
wytwarzania "butów" przez zanurzanie
w nim stóp. W 1876 r. Brytyjskiemu plantatorowi
Wickhamowi udało się wyekspediować z Ameryki
Południowej do Anglii ok. 70 tys. nasion
haeva, które następnie dały początek azjatyckim
plantacjom kauczuku w brytyjskich posiadłościach
w Malezji, na Borneo i Cejlonie. Obecnie
plantacje kauczuku znajdują się głównie
w południowo-wschodniej Azji (Tajlandia,
Malezja, Sri Lanka, Indie i Wietnam),
w Ameryce Łacińskiej (Brazylia i Gwatemala)
oraz Afryce (Wybrzeże Kości Słoniowej,
Nigeria, Kamerun).
Okres wzrostu drzewa kauczukowego trwa
od 5 do 7 lat, okres produkcyjny osiągany
jest zaś wtedy, gdy drzewo ma 50 cm obwodu
i wysokość 1m. Kauczukowiec produkuje
ok. 5kg suchej gumy w ciągu roku przez
25 do 30 lat. Kauczuk znajduje się w lateksie
produkowanym przez miękką korę drzewa.
Stanowi on ponad 90% suchej masy lateksu.
Lateks skapuje z płytkich nacięć w korze
kauczukowców, wykonywanych przez wyspecjalizowanych
nacinaczy nożami zwanymi "gouge";
spływa do pojemników przez 4 do 6 godzin.
Aby wydzielić kauczuk z lateksu, musi
on zostać skoagulowany. Dokonuje się tego
w dwojaki sposób: przez otrzymywanie płacht
wędzonych lub granulatu. Paski lateksu
koagulowane przez zakwaszenie są szatkowane,
a otrzymane granule suszone przez kilka
godzin w suszarce w temperaturze 100OC.
Otrzymany "herbatnik" jest następnie
prasowany w 35-kilogramowe bale. Konsumpcja
naturalnego kauczuku stale rośnie, przez
ostatnie 15 lat zwiększała się o 4% rocznie.
Najwięcej - aż 68% - zużywa go przemysł
oponiarski. W krajach uprzemysłowionych
wykorzystuje się go od 10 do 14 kg na
jednego mieszkańca w ciągu roku. Ponieważ
kauczuk naturalny jest znacznie odporniejszy
na zużycie niż syntetyczny, używany jest
przede wszystkim do produkcji opon ciężarowych
i opon maszyn ziemnych.
Michelin zainteresował się uprawą kauczuku
na początku ubiegłego stulecia. W 1920
r. podjęto decyzję o zakupie plantacji
w Indochinach. W latach 70. firma skierowała
swe zainteresowanie ku Afryce, a w latach
80. ku Ameryce Południowej. Obecnie Michelin
posiada 6 plantacji o łącznej powierzchni
24 tys. ha. Spodziewany jest wzrost produkcji
ze średniej posiadłości z 20 tys. ton
w 2000r. do 35 tys. ton w 2010 r.
|
|